Vertaalaktiwiteit is een van die gewildste aktiwiteite in die moderne samelewing. Die proses van globalisering speel 'n groot rol in die ontwikkeling daarvan, en moderne spesialiste op enige gebied moet ten minste een vreemde taal ken.
Basiese soorte vertaling
Vertaling kan in twee groot groepe verdeel word: skriftelik en mondeling. Hulle word op hul beurt weer in drie subtipes verdeel.
Skriftelike vertaling is die oudste soort vertaling, wat met rasse skrede ontwikkel om 'n teks van een taal na 'n ander te interpreteer. Geskrewe vertaling kan slegs 'n stresvolle aktiwiteit genoem word as die vertaler binne 'n kort tyd 'n groot hoeveelheid werk moet voltooi.
Die ware aas van vertaling is diegene wat klassieke literatuur en literêre tekste vertaal. Hierdie soorte materiale het die grootste verskeidenheid woordeskat wat gebruik word, en die interpretasie daarvan vereis nie net uitstekende kennis van 'n vreemde taal nie, maar ook van u moedertaal.
Dit is opmerklik dat die begrip "vertaler" in Rusland 'n ondubbelsinnige betekenis het, terwyl die klassieke "vertaler" vir Engelssprekende mense 'n vertaler beteken, en "tolk" 'n mondeling beteken.
Transkripsie van klank- of video-opnames kan ook 'n baie moeilike soort geskrewe vertaling genoem word: dikwels kan opnames van swak gehalte uit 'n vreemde taal baie lank duur. Spesialiste op hierdie gebied kan egter reken op 'n hoër inkomste as gewone vertalers.
Interpretasietipes
Mondelinge vertaling, in teenstelling met geskrewe vertaling, is 'n vertaling wat nie net buitengewone kennis van die taal benodig nie, maar ook die emosionele en sielkundige eienskappe wat ooreenstem met die gegewe beroep.
Daar is twee hooftipes van hierdie vertaling: opeenvolgend en gelyktydig.
Opeenvolgende vertaling
Met hierdie tipe vertaling word die interpretasie van 'n geluisterde woord- of teksgedeelte uitgevoer in die interval tussen hierdie gedeelte en die volgende. Besigheidsgesprekke en konferensies word dikwels so vertaal, waar elke detail belangrik is.
Opeenvolgende vertaling het op sy beurt twee subtipes: eensydig (vertaling van een taal na 'n ander, dit wil sê net in een rigting) en tweesydig (vertaling "heen en weer", dit wil sê vertaling van 'n gesprek tussen mense).
Gelyktydige vertaling
Hierdie tipe vertaling word erken as die mees stresvolle aktiwiteit van 'n vertaler. Gelyktydige tolke met werkservaring verdien van $ 200 tot $ 500 per uur. Gelyktydige vertaling word uitgevoer met behulp van spesiale toerusting wat u toelaat om die stemme van die luidsprekers duidelik te hoor, maar nie u eie stem hoor nie, en u ook die klankvolume, kleure en soms die spraaksnelheid kan aanpas (as die toestel 'n opnamemeganisme).
Gelyktydige tolke moet senuwees van staal en uithouvermoë hê. Alhoewel hierdie tolke op groot konferensies skofte werk, is die stresvlak op sy hoogste punt. Die grootste probleem vir 'n gelyktydige tolk is die interpretasie van verskillende onbekende dialekte of die spraak van mense wat woorde met 'n sterk aksent uitspreek. Daarbenewens moet 'n gelyktydige vertaler die hoofinligting uit die hele vloei van spraak kan kies, aangesien dit letterlik fisies onmoontlik is om die hele toespraak te vertaal.
Dus kan die gelyktydige tolk uit al die inligting wat ontvang is, in die beste geval 70-75% van die toespraak voldoende vertaal.
Vertaalgenres
Dit is ook moontlik om die soorte vertalings op grond van genre- en stylkenmerke uit te sonder. In beginsel is die klassifikasie van sulke vertalings 'n heeltemal akkurate klassifikasie van funksionele style in die Russiese taal.
Literêre vertaling
Hierdie tipe vertaling word gekenmerk deur stilistiese beelde, gereelde gebruik van trope en elemente van die outeur se evalueringsvermoë (subjektiwiteit). Literêre vertaling kan een van die moeilikste soorte vertaling genoem word, omdat die beeld van die outeur dikwels die gebruik van dialektiese elemente en omgangstaaluitdrukkings impliseer, wat soms moeilik is om in 'n ander taal te interpreteer.
Wetenskaplike en tegniese vertaling
Ons kan sê dat hierdie tipe vertaling die teenoorgestelde is van artistieke vertaling: as dit uitgevoer word, probeer die vertaler nie die subjektiwiteit en beeldspraak van die outeur oordra nie, omdat dit eenvoudig nie in wetenskaplike tekste bestaan nie. Aan die ander kant vereis die oordrag van die betekenis van sekere wetenskaplike terme en verskynsels soms groot akkuraatheid, nie elke wetenskaplike verskynsel of begrip het sy ekwivalent in elke taal nie. Daarom moet u letterlikhede vermy as u tegniese terme en besonderhede vertaal en ten minste 'n ekwivalent in die doeltaal kan vind (soos die geval is met spreekwoorde en spreuke). Wetenskaplike vertaling vereis nie net kennis van die taal nie, maar ook ten minste middelmatige kennis op 'n spesifieke gebied waarmee vertaling geassosieer word.
Sosio-politieke vertaling
Om hierdie tipe vertaling suksesvol uit te voer, moet u oor 'n gegewe onderwerp 'n toepaslike woordeskat hê en boonop dieselfde onderwerp kan navigeer in die taal waarin die vertaling uitgevoer word. Dus, hierdie tipe vertaling moet gekenmerk word deur beelde, die vermoë om die leser (luisteraar) aan te spreek, maar terselfdetyd ook politieke korrektheid.
Militêre vertaling
Benewens die vermoë om 'n spesifieke detail akkuraat op te stel, is 'n groot woordeskat oor militêr-politieke onderwerpe nodig vir die suksesvolle implementering van 'n militêre vertaling.
Wettige vertaling
Hierdie vertaling kan die moeilikste soort vertaling genoem word, wat dikwels met tegniese vertaling geïdentifiseer word. Regsvertaling is verdeel in vertaling van wette en konsepwette, vertaling van kontrakte, vertaling van notariële dokumente, vertaling van samestellende dokumente, vertaling van apostilles en notariële sertifikate.
Die grootste probleem met regsvertaling is dat dit uitgevoer moet word in ooreenstemming met die kulturele en taalkundige eienskappe van die samelewing, wat miskien nie ooreenstem met die konvensies van vertaling nie. Daarbenewens word regsvertaling altyd uitgevoer op grond van die werklikheid van 'n sekere regstelsel en die ooreenstemmende terminologie: 'n sekere regskonsep in Engels het miskien nie 'n 100% korrekte ekwivalent in Russies nie, wat lei tot die behoefte om dit met die hoogste akkuraatheid te vertolk.
